Zakład Zdrowia Środowiskowego i Medycyny Pracy - nauka

Główne kierunki badawcze: zdrowie środowiskowe, medycyna zapobiegawcza, medycyna pracy, czynniki ryzyka chorób niezakaźnych
    1. Styl życia i oddziaływanie środowiska jako determinanty zdrowia.
         - Środowiskowe uwarunkowania zdrowia sercowo-naczyniowego.
         - Konsekwencje zdrowotne czynnego i biernego palenia tytoniu.
         - Znaczenie prozdrowotne aktywności fizycznej.
         - Mechanizmy molekularne oddziaływania środowiska na zdrowie człowieka.
    2. Zanieczyszczenia środowiska jako czynnik patogenetyczny chorób człowieka.
         - Smog i zanieczyszczenia wody jako środowiskowe czynniki ryzyka chorób człowieka.
         - Znaczenie patologiczne środowiskowej ekspozycji na metale ciężkie i półmetale.
    3. Wpływ środowiska pracy na stan zdrowia pracowników.
         - Zawodowa ekspozycja na metale ciężkie i półmetale a patologia chorób człowieka.
         - Wpływ hałasu na zdrowie.
    4. Czynniki ryzyka chorób środowiskowych.
         - Znaczenie równowagi oksydoredukcyjnej ustroju - aktywne formy tlenu jako czynnik ryzyka chorób, antyoksydanty jako czynnik protekcji zdrowia.
         - Niedobory mikroelementów jako czynnik predykcji chorób niezakaźnych i ich powikłań.
         - Przydatność predykcyjna stężeń osteoprotegeryny, cystatyny C, renalazy, galektyny-3.

Projekty badawcze

  1. SUBZ.E264.22.082 - Markery zdrowia i ryzyka sercowo-naczyniowego oceniane metodami diagnostyki obrazowej u chorych z nadciśnieniem tętniczym i obturacyjnym bezdechem sennym (kierownik: dr hab. Paweł Gać, prof. UMW)
  2. SUB.A100.21.044 - Aktywność fizyczna i wybrane inne składowe stylu życia a skład ciała mierzony metodą bioelektrycznej impendancji i stężenie wybranych hormonów tkanki tłuszczowej we krwi (kierownik: dr hab. Paweł Gać, prof. UMW)

Publikacje pracowników Zakładu w roku 2021:

  1. The importance of selenium and zinc deficiency in cardiovascular disorders. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] KAROLINA CZERWIŃSKA, PIOTR MACEK, ALEKSANDRA JAREMKÓW, GRZEGORZ MAZUR, KRYSTYNA PAWLAS, RAFAŁ PORĘBA. Environ.Toxicol.Pharmacol. 2021 Vol.82 art.103553 [8 s.], ryc., tab., bibliogr., summ. DOI: 10.1016/j.etap.2020.103553

  2. Coexistence of common pathologies of the cardiovascular system in a patient with pain in the right lower limb. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] MARTYNA HAJAC, PIOTR MACEK, RAFAŁ PORĘBA. Diagnostics 2021 Vol.11 no.1 art.56 [5 s.], ryc., bibliogr. 6 poz., summ. DOI: 10.3390/diagnostics11010056

  3. The total antioxidant status, serum selenium concentrations and the ultrasound assessment carotid intima media thickness in patients with arterial hypertension. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] MAŁGORZATA PORĘBA, LIDIA JANUSZEWSKA, ADAM PROKOPOWICZ, HELENA MARTYNOWICZ, GRZEGORZ MAZUR, RAFAŁ PORĘBA. Antioxidants 2021 Vol.10 no.1 art.63 [13 s.], ryc., tab., bibliogr. 39 poz., summ. DOI: 10.3390/antiox10010063

  4. Environmental tobacco smoke exposure estimated using the SHSES scale and epicardial adipose tissue thickness in hypertensive patients. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] KAROLINA CZERWIŃSKA, MAŁGORZATA PORĘBA, PIOTR MACEK, GRZEGORZ MAZUR, RAFAŁ PORĘBA. Cardiovasc.Toxicol. 2021 Vol.21 no.1 s.79-87, ryc., tab., bibliogr. 41 poz., summ. DOI: 10.1007/s12012-020-09598-y

  5. Left ventricular myocardial strain assessed by cardiac magnetic resonance feature tracking in patients with rheumatoid arthritis. [AUT.] WOJCIECH TAŃSKI, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] ANGELIKA CHACHAJ, GRZEGORZ MAZUR, RAFAŁ PORĘBA, ANDRZEJ SZUBA. Insights Imaging 2021 Vol.12 art.5 [11 s.], ryc., tab., bibliogr. 25 poz., summ. DOI: 10.1186/s13244-020-00948-6

  6. Obstructive sleep apnea as a risk factor of insulin resistance in nondiabetic adults. [AUT.] MONIKA MICHAŁEK-ZRĄBKOWSKA, PIOTR MACEK, HELENA MARTYNOWICZ, PAWEŁ GAĆ, GRZEGORZ MAZUR, [AUT. KORESP.] MAGDA GRZĘDA, [AUT.] RAFAŁ PORĘBA. Life (Basel) 2021 Vol.11 no.1 art.50 [9 s.], tab., bibliogr. 31 poz., summ. DOI: 10.3390/life11010050

  7. Consecutive controlled case series on effectiveness of opipramol in severe sleep bruxism management - preliminary study on new therapeutic path. [AUT. KORESP.] MIESZKO WIĘCKIEWICZ, [AUT.] HELENA MARTYNOWICZ, TOMASZ WIECZOREK, ANNA WOJAKOWSKA, KATARZYNA SŁUŻALEC-WIĘCKIEWICZ, PAWEŁ GAĆ, RAFAŁ PORĘBA, GRZEGORZ MAZUR, EFRAIM WINOCUR, JOANNA SMARDZ. Brain Sci. 2021 Vol.11 no.2 art.146 [15 s.], tab., bibliogr. 61 poz., summ. DOI: 10.3390/brainsci11020146

  8. Determinants of survival in patients with bladder cancer undergoing radical cystectomy: the impact of serum creatinine level. [AUT.] PAWEŁ HACKEMER, [AUT. KORESP.] BARTOSZ MAŁKIEWICZ, [AUT.] FRYDERYK MENZEL, ALEKSANDRA DRABIK, KRZYSZTOF TUPIKOWSKI, ROMUALD ZDROJOWY. Adv.Clin.Exp.Med. 2021 Vol.30 no.1 s.77-82, ryc., tab., bibliogr. 14 poz., summ. DOI: 10.17219/acem/130597

  9. The relationship between occupationally exposed arsenic, cadmium and lead and brain bioelectrical activity - a visual and brainstem auditory evoked potentials study. [AUT.] MARTA WALISZEWSKA-PROSÓŁ, MARIA EJMA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] ANNA SZYMAŃSKA-CHABOWSKA, MAGDALENA KOSZEWICZ, SŁAWOMIR BUDREWICZ, GRZEGORZ MAZUR, MAŁGORZATA BILIŃSKA, RAFAŁ PORĘBA. Brain Sci. 2021 Vol.11 no.3 art.350 [10 s.], tab., bibliogr. 38 poz., summ. DOI: 10.3390/brainsci11030350

  10. Left ventricular rupture as a complication of anterior wall myocardial infarction on computed tomography angiography and ventriculography. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] PIOTR MACEK, ANDRZEJ SZCZEPAŃSKI, RAFAŁ PORĘBA. Diagnostics 2021 Vol.11 no.3 art.525 [5 s.], ryc., bibliogr. 7 poz., summ. DOI: 10.3390/diagnostics11030525

  11. Effect of sleep bruxism intensity on blood pressure in normotensives. [AUT.] MONIKA MICHAŁEK-ZRĄBKOWSKA, MIESZKO WIĘCKIEWICZ, PAWEŁ GAĆ, JOANNA SMARDZ, RAFAŁ PORĘBA, ANNA WOJAKOWSKA, KATARZYNA GOSŁAWSKA, GRZEGORZ MAZUR, [AUT. KORESP.] HELENA MARTYNOWICZ. J.Clin.Med. 2021 Vol.10 no.6 art.1304 [14 s.], tab., bibliogr. 50 poz., summ. DOI: 10.3390/jcm10061304

  12. Familial correlates of leisure time activities among Polish early school-age children: a cross-sectional study. [AUT. KORESP.] ANNA KAWALEC, [AUT.] KRYSTYNA PAWLAS. Int.J.Environ.Res.Public Health 2021 Vol.18 no.7 art.3704 [13 s.], ryc., tab., bibliogr. 46 poz., summ. DOI: 10.3390/ijerph18073704

  13. The impact of temporary stay at high altitude on the circulatory system. [AUT.] KAROLINA MIKOŁAJCZAK, KAROLINA CZERWIŃSKA, WITOLD PILECKI, RAFAŁ PORĘBA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] MAŁGORZATA PORĘBA. J.Clin.Med. 2021 Vol.10 no.8 art.1622 [15 s.], ryc., tab., bibliogr. 87 poz., summ. DOI: 10.3390/jcm10081622

  14. Obstructive sleep apnea as a predictor of arrhythmias in 24-h ECG Holter monitoring. [AUT.] DOMINIKA URBANIK, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] HELENA MARTYNOWICZ, MACIEJ PODGÓRSKI, MAŁGORZATA PORĘBA, GRZEGORZ MAZUR, RAFAŁ PORĘBA. Brain Sci. 2021 Vol.11 no.4 art.486 [9 s.], tab., bibliogr. 22 poz., summ. DOI: 10.3390/brainsci11040486

  15. Thickness of epicardial and pericoronary adipose tissue measured using 128-slice MSCT as predictors for risk of significant coronary artery diseases. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] PIOTR MACEK, MAŁGORZATA PORĘBA, OLGA KORNAFEL-FLAK, GRZEGORZ MAZUR, RAFAŁ PORĘBA. Irish J.Med.Sci. 2021 Vol.190 no.2 s.555-566, ryc., tab., bibliogr. 27 poz., summ. DOI: 10.1007/s11845-020-02339-8

  16. The impact of chronic co-exposure to different heavy metals on small fibers of peripheral nerves. A study of metal industry workers. [AUT. KORESP.] MAGDALENA KOSZEWICZ, [AUT.] KATARZYNA MARKOWSKA, MARTA WALISZEWSKA-PROSÓŁ, RAFAŁ PORĘBA, PAWEŁ GAĆ, ANNA SZYMAŃSKA-CHABOWSKA, GRZEGORZ MAZUR, MAŁGORZATA WIECZOREK, MARIA EJMA, KRZYSZTOF SŁOTWIŃSKI, SŁAWOMIR BUDREWICZ. J.Occup.Med.Toxicol. 2021 Vol.16 art.12 [8 s.], ryc., tab., bibliogr. 54 poz., summ. DOI: 10.1186/s12995-021-00302-6

  17. Radiological cardiothoracic ratio in evidence-based medicine. [AUT.] KRYSTIAN TRUSZKIEWICZ, RAFAŁ PORĘBA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ. J.Clin.Med. 2021 Vol.10 no.9 art.2016 [9 s.], ryc., bibliogr. 30 poz., summ. DOI: 10.3390/jcm10092016

  18. Influence of age and gender on sleep bruxism and snoring in non-apneic snoring patients: a polysomnographic study. [AUT.] JOANNA SMARDZ, [AUT. KORESP.] MIESZKO WIĘCKIEWICZ, [AUT.] PAWEŁ GAĆ, RAFAŁ PORĘBA, ANNA WOJAKOWSKA, GRZEGORZ MAZUR, HELENA MARTYNOWICZ. J.Sleep Res. 2021 Vol.30 no.3 art.e13178 [10 s.], tab., bibliogr., summ. DOI: 10.1111/jsr.13178

  19. Renalase and hypertension - demographic and clinical correlates in obstructive sleep apnea. [AUT.] HELENA MARTYNOWICZ, KAROLINA CZERWIŃSKA, ANNA WOJAKOWSKA, LIDIA JANUSZEWSKA, IWONA MARKIEWICZ-GÓRKA, MIESZKO WIĘCKIEWICZ, GRZEGORZ MAZUR, KRYSTYNA PAWLAS, RAFAŁ PORĘBA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ. Sleep Breath. 2021 Vol.25 no.2 s.669-675, ryc., tab., bibliogr. 33 poz., summ. DOI: 10.1007/s11325-020-02157-3

  20. Occupational brachial artery injury by a foreign body with subsequent soft tissue hematoma superinfection. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] PIOTR MACEK, BARBARA DZIADKOWIEC, RAFAŁ PORĘBA. Int.J.Environ.Res.Public Health 2021 Vol.18 no.12 art.6400 [5 s.], ryc., bibliogr. 7 poz., summ. DOI: 10.3390/ijerph18126400

  21. Tobacco and nervous system development and function - new findings 2015-2020. [AUT.] WOJCIECH HAJDUSIANEK, ALEKSANDRA ŻÓRAWIK, MARTA WALISZEWSKA-PROSÓŁ, RAFAŁ PORĘBA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ. Brain Sci. 2021 Vol.11 no.6 art.797 [15 s.], ryc., tab., bibliogr. 74 poz., summ. DOI: 10.3390/brainsci11060797

  22. Cardiac and vascular disorders as para-occupational diseases - a Polish perspective. [AUT.] KAROLINA CZERWIŃSKA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] RAFAŁ PORĘBA, GRZEGORZ MAZUR, KRYSTYNA PAWLAS. Ann.Agric.Environ.Med. 2021 Vol.28 no.2 s.231-236, tab., bibliogr. 50 poz., summ. DOI: 10.26444/aaem/122259

  23. Estimation of aortic valve calcium score based on angiographic phase versus reduction of ionizing radiation dose in computed tomography. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] BARTŁOMIEJ KĘDZIERSKI, PIOTR MACEK, KRYSTYNA PAWLAS, RAFAŁ PORĘBA. Life (Basel) 2021 Vol.11 no.7 art.604 [16 s.], ryc., tab., bibliogr. 33 poz., summ. DOI: 10.3390/life11070604

  24. The COVID-19 pandemic, heart and cardiovascular diseases: what we have learned. [AUT.] ZUZANNA PIĄTEK, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] MAŁGORZATA PORĘBA. Dent.Med.Probl. 2021 Vol.58 no.2 s.219-227, tab., bibliogr. 77 poz., summ. DOI: 10.17219/dmp/133153

  25. Breakfast frequency and composition in a group of Polish children aged 7-10 years. [AUT. KORESP.] ANNA KAWALEC, [AUT.] KRYSTYNA PAWLAS. Nutrients 2021 Vol.13 no.7 art.2241 [13 s.], ryc., tab., bibliogr. 36 poz., summ. DOI: 10.3390/nu13072241

  26. Aortic valve calcification score in patients with arterial hypertension environmentally exposed to tobacco smoke. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] ADRIAN MARTUSZEWSKI, PATRYCJA PALUSZKIEWICZ, MAŁGORZATA PORĘBA, GRZEGORZ MAZUR, RAFAŁ PORĘBA. Cardiovasc.Toxicol. 2021 Vol.21 no.11 s.869-879, ryc., tab., bibliogr. 74 poz., summ. DOI: 10.1007/s12012-021-09677-8

  27. Hemophagocytic lymphohistiocytosis secondary to peripheral T cell lymphoma with rapid onset and fatal progression in a young patient: a case report and review of the literature. [AUT.] PATRYCJA PALUSZKIEWICZ, ADRIAN MARTUSZEWSKI, [AUT. KORESP.] MACIEJ MAJCHEREK, [AUT.] MARTA KUCHARSKA, ALEKSANDRA BOGUCKA-FEDORCZUK, TOMASZ WRÓBEL, ANNA CZYŻ. Am.J.Case Rep. 2021 Vol.22 art.e932765 [9 s.], ryc., tab., bibliogr. 51 poz., summ. DOI: 10.12659/AJCR.932765

  28. COVID‑19 pathology imaging: a one-year perspective. [AUT.] MARTYNA HAJAC, CYPRIAN OLCHOWY, RAFAŁ PORĘBA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ. Dent.Med.Probl. 2021 Vol.58 no.3 s.377-384, ryc., bibliogr. 38 poz., summ. DOI: 10.17219/dmp/135814

  29. Eagle’s syndrome as a cause of discomfort and the subjective presence of a foreign body in the throat. [AUT.] IRENA WOLIŃSKA, PRZEMYSŁAW JAŹWIEC, MARIA PAWŁOWSKA, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] RAFAŁ PORĘBA, MAŁGORZATA PORĘBA. Diagnostics 2021 Vol.11 no.10 art.1832 [5 s.], ryc., bibliogr. 20 poz., summ. DOI: 10.3390/diagnostics11101832

  30. Selected clinical parameters and changes in cardiac morphology and function assessed by magnetic resonance imaging in patients with rheumatoid arthritis and ankylosing spondylitis without clinically apparent heart disease. [AUT.] WOJCIECH TAŃSKI, [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] ANGELIKA CHACHAJ, MAŁGORZATA SOBIESZCZAŃSKA, RAFAŁ PORĘBA, ANDRZEJ SZUBA. Clin.Rheumatol. 2021 Vol.40 no.11 s.4701-4711, tab., bibliogr. 34 poz., summ. DOI: 10.1007/s10067-021-05777-6

  31. Coronary-pulmonary artery fistula recanalization on coronary computed tomography angiography images. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] ADRIAN MARTUSZEWSKI, PATRYCJA PALUSZKIEWICZ, RAFAŁ PORĘBA. Diagnostics 2021 Vol.11 no.10 art.1921 [4 s.], ryc., summ. DOI: 10.3390/diagnostics11101921

  32. Serum zinc and selenium concentrations in patients with hypertrophy and remodelling of the left ventricle secondary to arterial hypertension. [AUT. KORESP.] PAWEŁ GAĆ, [AUT.] KAROLINA CZERWIŃSKA, MAŁGORZATA PORĘBA, ADAM PROKOPOWICZ, HELENA MARTYNOWICZ, GRZEGORZ MAZUR, RAFAŁ PORĘBA. Antioxidants 2021 Vol.10 no.11 art.1803 [13 s.], ryc., tab., bibliogr. 45 poz., summ. DOI: 10.3390/antiox10111803

  33. Radiological cardiothoracic ratio as a potential predictor of right ventricular enlargement in patients with suspected pulmonary embolism due to COVID-19. [AUT.] KRYSTIAN TRUSZKIEWICZ, MAŁGORZATA PORĘBA, RAFAŁ PORĘBA, PAWEŁ GAĆ. J.Clin.Med. 2021 Vol.10 no.23 art.5703 [15 s.], ryc., tab., bibliogr. 41 poz., summ. DOI: 10.3390/jcm10235703

  34. Municipal waste and related health risks. [AUT. KORESP.] ALICJA WALOSIK, [AUT.] JAROSŁAW SZAJNER, KRYSTYNA PAWLAS, ILONA ŻEBER DZIKOWSKA. J.Elementol. 2021 Vol.26 no.3 s.573-582, tab., bibliogr., summ. DOI: 10.5601/jelem.2021.26.2.2125

  35. Stomatologia społeczna. [RED.] KRYSTYNA PAWLAS, TOMASZ KONOPKA. Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, XXI, 486 s, 978-83-200-6132-1.

  36. Epidemiologia. [AUT.] KRYSTYNA PAWLAS, IWONA MARKIEWICZ-GÓRKA, PAWEŁ GAĆ. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.7-18, ryc., bibliogr. 5 poz, 978-83-200-6132-1.

  37. Biostatystyka. [AUT.] KRYSTYNA PAWLAS, NATALIA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.19-29, tab., bibliogr. 3 poz, 978-83-200-6132-1.

  38. Determinanty zdrowia i czynniki ryzyka. [AUT.] KRYSTYNA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.31-34, ryc., bibliogr. 4 poz, 978-83-200-6132-1.

  39. Czynniki demograficzne a stan zdrowia populacji. [AUT.] IWONA MARKIEWICZ-GÓRKA, KRYSTYNA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.35-42, ryc., bibliogr. 4 poz, 978-83-200-6132-1.

  40. Czynniki środowiska pracy i życia. [AUT.] NATALIA PAWLAS, PAWEŁ GAĆ. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.43-59, tab., bibliogr. 19 poz, 978-83-200-6132-1.

  41. Choroby związane ze środowiskiem pomieszczeń. [AUT.] PAWEŁ GAĆ, KRYSTYNA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.61-70, tab., bibliogr. 20 poz, 978-83-200-6132-1.

  42. Podstawy epidemiologii chorób nowotworowych. [AUT.] KAROLINA CZERWIŃSKA, PAWEŁ GAĆ. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.71-94, tab., bibliogr. 19 poz, 978-83-200-6132-1.

  43. Problemy zdrowotne w wybranych krajach świata. Problemy zdrowotne mieszkańców poszczególnych regionów Polski. [AUT.] AGATA KAWALEC, ANNA KAWALEC, KRYSTYNA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.95-114, ryc., tab., bibliogr. 8 poz, 978-83-200-6132-1.

  44. Wprowadzenie do medycyny pracy - specyfika środowiska pracy stomatologa. [AUT.] PAWEŁ GAĆ, RAFAŁ PORĘBA, KRYSTYNA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.117-127, tab., bibliogr. 19 poz, 978-83-200-6132-1.

  45. Choroby zawodowe lekarza dentysty i choroby związane z warunkami wykonywania pracy. [AUT.] NATALIA PAWLAS, TOMASZ MATYS, PAWEŁ GAĆ. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.129-140, tab., bibliogr. 21 poz, 978-83-200-6132-1.

  46. Epidemiologia chorób zakaźnych - zagadnienia wprowadzające. [AUT.] PAWEŁ GAĆ, KRYSTYNA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.141-159, ryc., tab., bibliogr. 26 poz, 978-83-200-6132-1.

  47. Zakażenia wirusowe przenoszone drogą krwi - potencjalne zagrożenie biologiczne w zawodzie stomatologa. [AUT.] PAWEŁ GAĆ, KRYSTYNA PAWLAS, RAFAŁ PORĘBA. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.161-172, tab., bibliogr. 26 poz, 978-83-200-6132-1.

  48. Promieniowanie rentgenowskie - potencjalne zagrożenie fizyczne w zawodzie stomatologa. [AUT.] PAWEŁ GAĆ, KRYSTYNA PAWLAS. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.189-199, tab., bibliogr. 24 poz, 978-83-200-6132-1.

  49. Rtęć, kadm i ołów - potencjalne zagrożenie chemiczne w zawodzie stomatologa. [AUT.] HELENA MARTYNOWICZ, PAWEŁ GAĆ, RAFAŁ PORĘBA. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.201-209, tab., bibliogr. 36 poz, 978-83-200-6132-1.

  50. Epidemiologia chorób układu sercowo-naczyniowego. Próchnica i choroby przyzębia jako potencjalne czynniki ryzyka chorób układu krążenia. [AUT.] MAŁGORZATA PORĘBA, PAWEŁ GAĆ. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.301-322, tab., bibliogr. 49 poz, 978-83-200-6132-1.

  51. Jama ustna a jakość życia i ogólny stan zdrowia. [AUT.] IWONA MARKIEWICZ-GÓRKA. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.323-337, ryc., bibliogr. 20 poz, 978-83-200-6132-1.

  52. Fluor jako przykład środowiskowego uwarunkowania zdrowia jamy ustnej. [AUT.] IWONA MARKIEWICZ-GÓRKA, LIDIA JANUSZEWSKA. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.353-359, bibliogr. 11 poz, 978-83-200-6132-1.

  53. Środowisko i styl życia a stan zdrowia jamy ustnej. [AUT.] IWONA MARKIEWICZ-GÓRKA. W: Stomatologia społeczna Warszawa 2021, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, s.361-393, ryc., tab., bibliogr. 23 poz, 978-83-200-6132-1.